Bijna 1.770.000 mensen staan geregistreerd bij de politie, schreef de Franstalige L’Avenir vorige week. Een recordcijfer. De Algemene Nationale Gegevensbank (ANG) van de politie blijft jaar na jaar groeien. Zonder echte controle.

De politie kan een dossier aanleggen van eender wie en van eender welke organisatie. De gegevens worden opgeslagen in een bestand dat alle informatie van de politie centraliseert: de Algemene Nationale Gegevensbank (ANG). De ANG werd opgericht na de politiehervorming van 1998, maar het is pas vanaf 2003 dat ze snel is beginnen groeien. Sindsdien is de stroom gegevens die de ANG registreert, niet meer gestopt met groeien. In 2004 hadden 1.425.904 mensen een dossier in de fichebak, in 2012 waren dat er al 1.769.439. Dat wil zeggen dat een op de zes mensen geregistreerd staan. Er worden ook gegevens verzameld van duizenden organisaties (in 2007 stonden 11.547 organisaties geficheerd).

Hoe valt dat grote aantal te verklaren?

“Als je in de databank zit, dan is het niet om een bagatel”, zei minister van Binnenlandse Zaken Joëlle Milquet (cdH). Je hoeft nochtans geen misdadiger te zijn om in de databank van de politie terecht te komen. De wet stelt slechts één voorwaarde: de gegevens moeten een ‘concreet belang’ hebben voor de uitoefening van de politieopdrachten (bijvoorbeeld voor de ordehandhaving bij betogingen of in het kader van een juridisch onderzoek).

De informatie moet op zich niet concreet zijn. Het volstaat dat een politieagent iets interessant vindt. Ter illustratie, informatie van tipgevers, of gewoonweg geruchten, kunnen opgenomen worden in de ANG. Het Comité P – dat toeziet op de werking van de politiediensten – wees al herhaaldelijk op wanpraktijken. In zijn jaarrapport van 2003, stelt het comité P dat in verschillende dossiers te licht wordt omgesprongen met de ingewonnen informatie. “In een bepaald geval, ging het om een persoon die drager zou zijn van het aidsvirus en die de intentie had om politieagenten te besmetten bij een eventuele politie-interventie.

Bij de controle door het comité P bleek dat de geregistreerde informatie enkel berustte op mondelinge geruchten, dat er geen enkele juridische of administratieve rechtvaardiging was, dat de ingewonnen informatie niet grondig werd onderzocht en dat er geen concreet belang was.” Even verder vervolgt het rapport: “Op basis van dit dossier en andere, krijgt het comité P de indruk dat politieambtenaren zich er niet altijd van bewust zijn dat het inwinnen van informatie deels een inbreuk is op de privacy van personen, vooral als het over gevoelige informatie gaat.”

Jaar na jaar bleef het Comité P hetzelfde vaststellen. In die mate dat het comité openlijk betreurde dat er te weinig preventieve controle is er voor pleitte “om streng op te treden (strafrechtelijk, administratief of disciplinair) tegenover de jacht op gegevens die wordt gevoerd zonder concreet belang”.

Welke gegevens kunnen door de politie bijgehouden worden?

Zowat alles. Inclusief gegevens over afkomst, ras, politieke overtuiging, religieuze of filosofische overtuigingen, lidmaatschap van een vakbond, seksleven. In principe is verboden om dit soort gegevens bij te houden, maar niet voor de politie. In mei 2005 kwam aan het licht dat de Antwerpse federale politie louter politieke dossiers bijhoudt van 172 organisaties en 116 personen die door hen als “extremistisch” worden beschouwd. Organisaties als Gaia, Indymedia, vredesorganisatie Vaka, Bond Beter Leefmilieu, Davidsfonds, de Partij Van De Arbeid, Geneeskunde voor het Volk, het Anti-Fascistisch front, de Vereniging van Turkse Arbeiders, Unie van Moskeeën en Islamitische Verenigingen van Antwerpen, en zelfs Hare Krishna waren erbij.

De verschillende verantwoordelijken van die organisaties stonden op die lijst, met de plaatsen waar ze elkaar ontmoeten, hun gsm-nummer, hun adres, hun website, alsook hun filosofische, ideologische of politieke overtuiging.

De burger heeft niet de mogelijkheid om de gegevens die over hem bijgehouden worden, in te kijken, laat staan ze te verbeteren. Wie wil weten welke informatie er over hem/haar bestaat, staat machteloos. De burger heeft geen toegang tot de politiegegevens.

Hij kan zich enkel richten tot de Commissie ter bescherming van het privéleven om een controle te laten uitvoeren. Deze commissie heeft zelf ook geen enkel direct recht tot verificatie. Zij wendt zich tot contactpersonen die haar door de politie werden aangeduid die allen onderzoeken of iemand al dan niet moet geficheerd worden en of er eventueel wijzigingen moeten aangebracht worden in de gegevens. Aan het einde van heel dit proces krijgt de burger een antwoord dat hem niks vooruithelpt: “De nodige aanpassingen werden uitgevoerd.”

Of hij opgenomen is in de ANG? Welke gegevens erin staan? Of die gegevens een concreet belang hebben voor de opdrachten van de politie?  Of er foute gegevens tussen stonden? Of de rechtzettingen ook effectief gebeurd zijn? De burger zal het niet te weten komen. De politie waakt voor hem …

Bron » www.pvda.be