Het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde heeft ooit een artikel gepubliceerd over Modulmed:

Mobiele klinieken als ontwikkelingshulp. Her en der in Afrika staan peperdure kleine mobiele ziekenhuiscontainers ongebruikt weg te roesten. Ze zijn betaald met Belgisch ontwikkelingsgeld (De Morgen, 24 november). De containers zijn ontworpen door de Belgische ingenieur Pierre Bersani van de firma Modulmed. Ze waren oorspronkelijk bedoeld om humanitaire hulpacties soepeler te laten verlopen; een dergelijk volledig geoutilleerd mobiel ziekenhuis, dat met een vliegtuig getransporteerd kan worden, zou in enkele minuten gebruiksklaar zijn.

In 1981 werden de eerste twee mobiele ziekenhuizen door het Belgische Rode Kruis aangekocht voor gebruik in Ethiopië. De toenmalige minister van Ontwikkelingssamenwerking, Daniël Coens, vroeg de Belgische organisatie voor ontwikkelingshulp (het Algemeen Bestuur voor Ontwikkelingssamenwerking, ABOS) financieel bij te springen. De directeur-generaal van deze organisatie, Jean-Pierre Goyens, zag niets in de peperdure ziekenhuiscontainers. Hij had ervaring met Afrika en vreesde dat de 'gesofistikeerde medische apparatuur een autorit op het Afrikaanse continent nooit zou doorstaan'. Goyens probeerde minister Coens van zijn plan af te brengen, maar deze maakte hem duidelijk dat hij niet om advies had gevraagd. Kort daarop liep de eerste order met een waarde van 27,7 miljoen Belgische frank (1,5 miljoen gulden) binnen bij Modulmed.

Ver kwamen de twee containerziekenhuizen echter niet. De Belgische ambassadeur in Ethiopië trof ze enige maanden na levering nog steeds in de havenstad Djibouti aan. Hij wist te achterhalen dat de containers bestemd waren voor de Relief and Rehabilitation Commission (RCC) in Addis Abeba. 'Iedereen is het erover eens dat zulke schenking nutteloos is', zo schreef de ambassadeur aan de Belgische regering. 'Nooit zal de RCC dit materiaal kunnen gebruiken. Wellicht zal het dus ergens doelloos rondhangen.' Het was volgens zijn zeggen al vaker gebeurd dat de RCC, die niet eens over medisch geschoold personeel beschikt, dure apparatuur kreeg geleverd uit het westen en die ongebruikt liet liggen. Inderdaad hebben de containers Addis Abeba nooit bereikt.

Modulmed zat intussen niet stil. In 1983 sloot de firma een contract met het ministerie van Volksgezondheid van de Westafrikaanse staat Benin. Het ging om de bouw van een compleet 140 bedden tellend mobiel ziekenhuis voor het dorpje Natitingou. Het zou bestaan uit 69 containers, die dienst zouden doen als operatiezalen, laboratoria en ziekenkamers. Voor de financiering (453 miljoen frank, 25 miljoen gulden) klopte Modulmed opnieuw aan bij de Belgische staat. Weer gaf het ABOS een negatief advies: 'Deze containers zijn onbruikbaar. De ruimte is zo beperkt dat arts en patiënt er onmogelijk samen in kunnen.'

Op 23 mei 1986 werd het nieuwe ziekenhuis in Natitingou plechtig ingehuldigd. Een jaar later bezocht de directeur-generaal van het ABOS het ziekenhuis. Zijn rapport was vernietigend: 'Het hospitaalproject is een grove misslag... Er zitten geen ramen in, waardoor het overdag ovens worden.' Verder bleek allerlei materiaal te ontbreken en trok Modulmed zich niets van de contractuele onderhoudsverplichting aan. De directeur-generaal concludeerde dat dit 'veel weg heeft van een echte verlakkerij'.
De mislukte avonturen in Ethiopië en Benin hadden merkwaardig genoeg alleen tot gevolg dat het ministerie van Ontwikkelingssamenwerking nog méér containers financierde.

In 1987 en 1988 werd een hele serie mobiele ziekenhuiscontainers geleverd aan Kenia. Het Belgische Europarlementslid Marijke van Hemeldonck heeft er daar laatst nog een van gesignaleerd: 'Op de weg naar Nakuru. Hij diende als kippenhok.' Volgens Van Hemeldonck zijn slechts twee containers verstandig gebruikt. Die werden volledig ontmanteld en de bruikbare apparatuur werd aan het ziekenhuis van Kenyatta geschonken.

Door de affaire van de ziekenhuiscontainers en andere vergelijkbare schandalen die de laatste tijd in de pers naar voren zijn gekomen, is de staatssecretaris van Ontwikkelingssamenwerking intussen in het nauw gebracht (De Morgen, 29 november). Vooral het uit de school klappende ABOS moet het ontgelden. Staatssecretaris Reginald Moreels: 'Onlangs heb ik de toestand op het ABOS vergeleken met een abces dat ik als chirurg zou wegsnijden. De afgelopen vier maanden heb ik de etterbuil zien zwellen. En ik stel vast dat er etter blijft uitkomen.'

Bron » www.ntvg.nl | 16 december 1995