In het Nederlandse onlineprogramma Cafe Weltschmerz ging het onlangs over complotpraktijken. Weltschmerz heeft uitzendingen met dwarse denkers, van wie de een wat serieuzer is te nemen dan de ander. Mij triggerde deze aflevering:
https://www.youtube.com/watch?v=mU6a0qnOJSw
Vanaf minuut 11 (en vooral 13) gaat het over Gladio en Bende van Nijvel door gast Willem Middelkoop. Die is redelijk bijzonder omdat hij al eens als outsider en zonder formele studie economie of iets degelijks als een van de weinigen de crisis van 2008 zag aaankomen. Hij is gewezen fotojournalist (maakte onder meer beroemde foto van doodgeschoten maffiabaas Klaas Bruinsma), die alert is op nieuws en wat daarachter zit. Volgens hem past in 'Patronen van bedrog', het boek waarin hij uitlegt dat en hoe de werkelijke bedoeling van de machthebbers wordt verdoezeld, de Bende van Nijvel in relatie tot zoiets als Gladio.
Los van of deze visie klopt maakt het nog eens volgens mij duidelijk om het bendedossier eens buiten het domein van politie, justitie, politiek en journalistiek te trekken en andere experts (vaak worden historici genoemd) veel meer aan het woord te laten en onderzoek te laten doen. Journalistiek is geen formele macht, maar heeft intussen wel veel feiten boven tafel weten te krijgen en lijkt als het gaat om de bende vaak zelfs leidend te zijn. Door allerlei ontdekkingen zie je echter soms door de bomen het bos niet meer.
Ook Paul Ponsaers van een van de beste boeken over de bende (samen met dat van Hilde Geens) gaf nog eens aan in een recent interview het onderzoek op een andere manier aan te pakken. Hij bepleitte historisch onderzoek, met als gedachte goed te letten op de context van toen. Hoewel hij steeds minder is gaan zien in de strategie van de spanning, zoals Middelkoop suggereert.
In het interview met Ponsaers en bij Weltschmerz komen enkele punten aan de orde die wijzen in bepaalde richting:
de specifieke periode (Koude Oorlog en einde van het bendegeweld voordat de Muur valt)
het fenomeen Gladio dat in diverse landen uitwassen kende en terrorisme
heel actueel i.v.m. recente arrestatie van rijkswachter Philippe Vermeersch over manipulatieve vondst in het kanaal Ronquieres: als al dat materieel van de 'bende' is beheerd door een centrale organisatie of bepaalde personen: waarom en met welk doel gedumpt?
Het kan niet anders of het gaat verder dan gewone criminelen, extreem-rechtse gewelddadige types of wraakzuchtige rijkswachters die achter de daden van de bende zitten. Misschien dat wel van hen gebruik is gemaakt, maar behalve verdachtmakingen (buitenlandse inmenging CIA, berucht politicus Van den Boeynants, staatsveiligheid etc.) is op hoger niveau voor zover mij bekend nooit iemand aangepakt.
Vandaar ook misschien wel het grote belang van die rijkswachter Philippe V. met zijn tip over zoeken in het kanaal. Ben benieuwd hoe ver de speurders komen als inderdaad deze meneer een schakeltje was in de manipulatie. Gaat hij toegeven en meer zeggen over andere betrokkenen?
Tenslotte nog iets anders dat voor mij altijd een rode draad is in de Bende van Nijvel en het onderzoek: de ongewone hoeveelheid betrokkenen die zijn uitgeweken naar het buitenland en/of vroegtijdig (al dan niet natuurlijk) overleden? Toeval of enige sturing?