Politie zit op dood spoor in onderzoek Bende van Nijvel

Het team dat onderzoek doet naar de beruchte Bende van Nijvel in België lijkt op een dood spoor te zitten. De onderzoekers geloven niet langer dat ex-rijkswachter Christiaan Bonkoffsky het prominente bendelid 'De Reus' was, bericht de Belgische krant Het Laatste Nieuws op basis van bronnen binnen justitie.

Lees hier het hele artikel » Nieuws

In België hangt de geur van een bananenrepubliek

Op het Belgische justitieapparaat rust een geweldige hypotheek. Door onvoorstelbaar geklungel zijn gerechtelijke politie, Rijkswacht en Openbaar Ministerie er tot dusver niet in geslaagd de „Bende van Nijvel" op te sporen. Deze groep maakte zich tussen 1982 en 1985 schuldig aan een reeks overvallen op supermarkten en een aantal andere zaken, waarbij 28 mensen om het leven kwamen.

Tot op de dag van vandaag gonst het in België van de geruchten over de mogelijke daders en de motieven voor het in beweging brengen van een spiraal van geweld. De theorie van een extreem-rechts complot met als oogmerk de ontwrichting van België waardoor een klimaat zou ontstaan voor een rechtse staatsgreep, heeft bij de linkse media de meeste aanhangers. Deze hebben kennelijk met hulp van individuele leden van de gerechtelijke politie (hun bronnen) veel boven water gehaald.

Hugo Gijsels, medewerker van het progressieve weekblad Humo, behoort tot die stroming. Hij ontvouwt de „destabilisatietheorie" in het deze week verschenen boek De Bende en Co, met als ondertitel 20 Jaar destabilisering in België. Gijsels is een van degenen die zeggen zeker te weten dat het om een groep extreem-rechtse ex-rijkswachters gaat. Deze zouden met rechtstreekse of stilzwijgende steun van vooral Franstalige katholieke politici, hoge rijkswacht- en legerofficieren, hebben geprobeerd België rijp te maken voor een coup. Gijsels plaatst de overvallen in een breder kader en een ruimer tijdsbestek. In feite brengt hij een uitputtende rij van onopgehelderde misdaden uit de jaren zeventig en tachtig met elkaar in verband door te wijzen op personen die voortdurend opduiken, onverklaarbare hiaten in het onderzoek, opzettelijke blunders en andere zaken. Hij zegt zich daarbij te baseren op bestaande justitiële dossiers.

Het is geen verrassing dat de naam van oud-premier Vanden Boeynants op nogal wat plaatsen in het boek opduikt, zonder dat overigens onweerlegbaar en controleerbaar wordt aangegeven dat hij daadwerkelijk betrokken is geweest bij pogingen tot een staatsgreep. De vraag is of „VdB" op het boek zal reageren. Een politicus die zich onschuldig weet, begint een proces wegens laster en eist van de uitgever een gepeperde schadevergoeding.

Merkwaardig genoeg kan het de politieke partijen, de regering en de leiding van het justitiële apparaat kennelijk weinig schelen dat de Bende van Nijvel nog steeds niet voor de rechter is verschenen. Een plausibel klinkende complot-theorie, zoals die van Gijsels, is in meer rudimentaire vorm al eerder in boekvorm gepubliceerd en bleef ook van overheidswege ongecontroleerd.

Dat is niet alleen voor de nabestaanden van de slachtoffers meer dan pijnlijk, maar is ook voor de Belgische rechtsstaat en de politiek schadelijk. Zo blijft in het land de geur van een bananenrepubliek hangen, terwijl België dat geenszins is. ledere minister, parlementariër of politie-inspecteur zal op persoonlijke titel zeggen dat het natuurlijk een schande is, maar het collectief van politici doet erg weinig.

Ja, er is een parlementaire onderzoekscommissie al een hele tijd aan het werk. Maar deze brave volksvertegenwoordigers lijken niet gedreven door de drang de onderste steen boven te krijgen. Zij lijken zich voornamelijk te concentreren op het bedenken van structurele maatregelen om een eind te maken aan de guerre desflics, de naijver tussen de verschillende opsporingsdiensten, inclusief de staatsveiligheid. De gemiddelde Belgische parlementariër heeft het trouwens te druk met allerlei betaalde nevenfuncties (burgemeester, wethouder, advocaat) om zich fulltime met dergelijk onderzoek bezig te kunnen houden. Hij of zij beschikt ook niet over de middelen.

De Bende en Co leest als een almanak van de jongste criminele geschiedenis van België. Gijsels pretendeert inzicht te geven in de wereld van een deel van het Franstalige establishment, dat niet kon aanvaarden dat zij hun greep op het land verloren, geen raad wist met de tweedeling van België en tal van sociale ontwikkelingen, en meende dat hun bestaande orde met alle mogelijke middelen gehandhaafd moest worden.

Gijsels wijst erop dat in België alle aanslagen met een extreem-linkse achtergrond zijn opgelost, maar dat het rechtse terrorisme onopgehelderd bleef. Dat is inderdaad opmerkelijk, als de kardinale vraag of het inderdaad om een extreem-rechts complot ging, met een stellig ,ja" kan worden beantwoord. Helaas slaagt Gijsels daarin niet en daarom lijkt het boek over de Bende van Nijvel wat te vroeg verschenen.

Bron: De Volkskrant | 20 Januari 1990

Onderzoek loopt vast: Bende van Nijvel bestaat niet

In België is opschudding ontstaan over de bewering van de vroegere chef van de Staatsveiligheid, Albert Raes, als zou de gevreesde Bende van Nijvel nooit hebben bestaan. Raes zei dat tegenover de Vlaamse commerciële televisiezender VTM. Wat doorging voor de Bende van Nijvel - die ook wel de ‘Gekke doders van Waals-Brabant’ werd genoemd omdat de leden ervan carnavalsmaskers droegen - was volgens Raes een groep los van elkaar opererende misdadige benden. (...)

Lees hier het hele artikel » Nieuws

Bende van Nijvel, een justitieel feuilleton Proces in Mons hervat

Afgelopen woensdag heeft de Belgische justitie een hernieuwde poging gewaagd het proces rond de Bende van Nijvel op te starten. Het geheel begint meer en meer het karakter van een ingewikkeld feuilleton te krijgen.

In januari dit jaar was het proces, dat voor het Assisenhof van Henegouwen in Mons wordt gehouden, verdaagd omdat er ogenschijnlijk nieuw bewijsmateriaal boven tafel was gekomen. Dit nieuwe bewijsmateriaal, een pistool, leek op het eerste gezicht een belangrijke doorbraak in het proces. Het zou verband leggen tussen de zes beklaagden en de moorden die aan de Bende van Nijvel worden toegeschreven.

De Bende is verantwoordelijk voor in totaal achtentwintig moorden in de periode van 1983 tot 1985. Het gaat hierbij om overvallen op de supermarkt Colruyt in Halle en Nijvel, waaraan de Bende haar naam dankt, en op het Delhaize-warenhuis in Aalst. De acties van de Bende van Nijvel roepen des te meer vragen op, omdat de daders niet of nauwelijks interesse toonden voor een buit.

In de tijd nadat het proces was opgeschort is er het een en ander gebeurd, dat voor het verdere verloop van belang is. Op de eerste plaats hebben deskundigen vastgesteld, dat er geen verband kon worden gelegd tussen het gevonden pistool en de overvallen. Daarnaast is er een reeks "onthullingen" losgekomen die verbanden aan moeten tonen tussen de Bende van Nijvel, de politie en de rijkswacht en extreem rechtse organisaties.

De afgelopen tijd is gebleken dat het onderzoek naar de activiteiten van de Bende van Nijvel zeker niet van een leien dakje is gelopen. De Belgische justitie is niet zozeer dit jaar met het proces begonnen omdat zij haar onderzoek rond zou hebben, ook al is de hoeveelheid dossiers aanzienlijk, maar eerder omdat het onderzoek al zo lang gaande is zonder opzienbarende resultaten. Hofpresident Vereecke heeft woensdag verklaard, dat langer uitstel van een berechting niet verantwoord zou zijn. "Deze mensen zitten al geruime tijd in de gevangenis en ze hebben recht op een proces", aldus Vereecke.

Dat het onderzoek zo traag verlopen is en nog steeds geen sluitende conclusie heeft opgeleverd, heeft verschillende oorzaken, aldus Paul Ponsaers in de Rode Vaan. (Paul Ponsaers is verbonden aan La Dernière Heure en heeft veel licht geworpen op het proces met het boek "De Bende, een documentaire".)

De belangrijkste belemmering voor het justitiële onderzoek is, volgens Ponsaers, het feit dat erg veel partijen belang hebben bij het onderzoek, en niet in de laatste plaats extreem rechtse personen. Maar er blijken ook wazige relaties te zijn tussen deze personen en het overheidsapparaat, vooral de rijkswacht en justitie, die nog niet opgehelderd zijn. Het feit dat er zoveel belangen in het spel zijn verklaart ook dat er van verschillende kanten gepoogd is het onderzoek te vertragen of te belemmeren, wat ook niet bevorderlijk was voor het tempo ervan. Een voor de hand liggende vraag is dan, waarom het parlement in de afgelopen vijf jaar dat het onderzoek al lopende is, niet heeft ingegrepen.

Ook op dit punt steekt Ponsaers een beschuldigende vinger op. Volgens hem hebben de Belgische politici nooit bijzonder veel interesse getoond voor de Bende van Nijvel e' het politieapparaat. Het parlement, zou het politieapparaat vrijwel niet gecontroleerd hebben, terwijl de omstandigheden dat wel vereisten. Wat op zich al geen eenvoudige zaak was - een moordpartij op onschuldige burgers zonder roofmotieven - blijkt dus nog ingewikkelder te zijn. Het is tragisch dat he Belgische parlement niet adequaat heeft gereageerd.

Bron: De waarheid | 8 April 1988