Er is mij bij het lezen van het boek van Bouten een overeenkomst opgevallen tussen de manier van gecodeerd communiceren in de omgeving van Beijer en de manier gecodeerd communiceren in de omgeving van SDRA8:

‘Niemand zal ooit weten wie onze geheim agenten waren’

Maandag is het dertig jaar geleden dat de Bende van Nijvel in Aalst haar meest bloedige aanslag pleegde. Een van de meest intrigerende sporen in het onderzoek leidt tot op vandaag naar een geheimzinnig netwerk van ‘slapende’ geheim agenten dat vlak na de Tweede Wereldoorlog in ons land werd opgericht. Bernard Legrand was de laatste baas van dat zogenaamde Stay Behind-netwerk. Nu spreekt hij voor het eerst.

‘Hier Radio Brussel... Beste Stay Behind-vrienden, de sectie SDRA8 geeft blijk van haar hoogste waardering en dankt u allen voor uw toewijding tegenover het land. Wij verzekeren u dat alle druk en bedreigingen tot niets dienen en dat wij ons gegeven woord alle eer aan doen. Adolf stelt het goed!’

In een opvallend manoeuvre slaagde luitenant-kolonel Bernard Legrand erin om een journalist van Le Soir dit enigmatisch bericht op de voorpagina van de krant te laten publiceren. Het bericht, dat zelfs in de twee landstalen verscheen, joeg een schokgolf door het parlement en de publieke opinie. Legrand getuigde op dat moment voor de parlementaire onderzoekscommissie die het bestaan onderzocht van een eventueel clandestien internationaal inlichtingennetwerk in België.

De onderzoekscommissie eiste dat Legrand de namen van de leden van zijn Belgische StayBehind-netwerk zou bekendmaken. Op die manier wilde de commissie nagaan of er een verband kon zijn met de aanslagen van de Bende van Nijvel. Maar Legrand, die van 1983 tot bij het opdoeken in 1990 aan het hoofd van het Belgische Stay Behind alias SDRA8 (Service de Documentation, de Recherche et d’Action) stond, weigerde halstarrig.

Met het bericht in Le Soir liet hij de leden van Stay Behind weten dat ze zich geen zorgen moesten maken. Hij zou blijven zwijgen tot in het graf.

Vandaag, 25 jaar na de feiten, heeft Legrand nog altijd geen spijt van zijn stilzwijgen. Ook niet van zijn provocerende boodschap in Le Soir. ‘Die “Adolf stelt het goed”, was een knipoog naar mijn voorganger bij SDRA8, Adolphe Iseux’, zegt hij. ‘Maar bij de commissie waren er natuurlijk die er een verwijzing naar Adolf Hitler in zagen.’

SDRA8 – de Belgische tegenhanger van het Italiaanse Gladio – werd in 1949 opgericht binnen de schoot van de militaire veiligheidsdienst Adiv, die toen nog SGR heette. De geopolitieke context was helemaal anders dan vandaag. De Koude Oorlog woedde in alle hevigheid en de Britse veiligheidsdienst MI6 nam contact op met de Belgische premier Paul-Henri Spaak. De Britten stelden de Belgische regering voor om uit te wijken naar de VS of Groot-Brittannië als het Sovjetleger het grondgebied zou bezetten.

Lees hier het hele artikel » Nieuws

Boek Guy Bouten, blz. 498-499, Interview met weduwe Bouhouche:

Bob Beijer heeft u gevraagd om hem te helpen hij het leegmaken van enkele garageboxen.

"Viviane [de vrouw van Beijer] is mij komen waarschuwen dat de politie de pc van haar man in beslag had genomen en op die manier de garageboxen op het spoor zou komen en overhandigde me de sleutels."

Had u veel contact met haar?

"Met Viviane? Sporadisch."

Speelde ze dan gobetween en gaf ze u bepaalde opdrachten, info, tips…?

"Dat gebeurde. Zo heeft ze me ooit verteld dat iemand voor haar enkele koffers in een bank had leeggemaakt. Over die persoon repte ze met geen woord, ook niet over de inhoud. Toen ik vernam dat Bob [Beijer] was gearresteerd, heb ik de sleutels van de boxen weggegooid."

En toch vroeg hij u geld om de huur te betalen? Er waren dus garages waar niemand weet van had.

"Hij vroeg me 10.000 frank (250 euro) en hij wou de verkoop van de gestolen dinghyboot zelf houden."

Die dinghy had geen nut meer. Weet u waarvoor hij zou dienen?

"Bouhouche en Beijer wilden via de riolen ontsnappen met het losgeld van een racket tegen de warenhuisketen Inno-BM."

Hiervoor groeven ze in de Washuisstraat een tunnel. U hebt Beijer een tetanusinspuiting gegeven.

"En aan zijn vriend Chang."

Toen Beijer u geld vroeg zat uw man in de gevangenis van Nijvel.

"Ja. Het was net na de moord op Mendez."

Beijer beweert nochtans dat de Staatsveiligheid de huur betaalde.

"Hij heeft me daarover eens iets vluchtigs gezegd. Maar waarom had hij dat geld nodig als de Staatsveiligheid alles betaalde?"

Wist u dat uw man de wapens van Mendez gestolen had?

"Ik heb pas later vernomen dat hij verdachte nummer één was. Maar toen ik Beijer over die garageboxen hoorde spreken, vermoedde ik wel dat de wapens van Mendez daar verborgen lagen."

In het huis in Jette beschikte uw man over een geheime bergplaats die enkel toegankelijk was via een valluik onder het tapijt. Wat verborg hij daar?

"Ik weet het niet."

Heeft Dany zijn vriend Mendez vermoord?

"Neen. Het hof van assisen heeft hem hiervoor vrijgesproken."

Voor de boxen gebruikten ze soms codenamen, zoals Martine en Louise.

"Ik dacht aanvankelijk dat het vrouwen waren. Maar van Beijer moest ik aan Dany zeggen: 'Martine et Louise sont grillées.' Ik moest dan Christian Amory inschakelen om de boxen leeg te maken. Die was nog bij de rijkswacht en kon nagaan hoe en wie de boxen bewaakte. Ik maakte met Amory een afspraak in Le Toucan, een motel in Nijvel. Christian zei me dat hij wel iemand kende die de klus wou klaren. We spraken af om hem de sleutels te bezorgen in de Drugs Opera."

"Indien de boxen te nauwlettend in het oog werden gehouden zou hij via de telefoon de volgende boodschap achter laten: 'Le moral de Bob est bas.' Ik moest mij dan niet eens verplaatsen. In het geval de boxen niet bewaakt werden luidde de boodschap: 'Le moral de Bob est bon.' Dan ging de operatie door."

'Adolf stelt het goed!' en 'Le moral de Bob est bon'. Dat lijkt me toch volledig dezelfde gecodeerde communicatiestijl, niet?